15 oktober 2025

Spin

door Anja van de Poppe

Wat houd ik toch van de herfst! Een paar dagen geleden al de eerste glimmende kastanjes in het park opgeraapt en thuis op een schaal gelegd. Die diep roodbruine kleur van kastanjes heeft altijd weer een onmiskenbare uitwerking op …ja, op wat eigenlijk? Mijn ietwat melancholische stemming? Mijn heimelijke anticipatie op herfstige dagen vol dwarrelende bladeren, rode wijn, een lekkere stoofpot, een goed boek of verhalen bij een knappend haardvuur? Ach, de romanticus in mij is gewoon onverbeterlijk, zelfs in onrustige en angstaanjagende tijden.
Want dat zijn het.

Op deze mooie ochtend in een nog verse vredesweek ben ik vroeg uit de veren. Gouden strijklicht door het keukenraam, het huis nog in rust, zelfs de hond komt zijn mand niet uit. Thee en dan de krant met berichten waarvan je steeds mismoedig(er) wordt. Dus maar naar buiten. In onze stadstuin strijkt een voorzichtige zon over de nog vochtige takken en bladeren. Een zee van spinnenwebben glinstert me tegemoet en lijkt heel onze tuin wel ingesponnen te hebben. Paradijsje. Hier heerst rust en vrede. Of wil ik dat graag zo zien?

Ik houd ook van spinnen. Voor mijn dochters, die deze gelukkige eigenschap helaas niet bezitten, ben ik de grote spinnenvanger.
Een ijselijke gil en ik kom aangesneld om het lieve beestje voorzichtig op te pakken en naar buiten te dragen. Niets engs aan, toch? Maar volgens mijn dochters komt dat doordat ik in een vorig leven heks ben geweest die graag spinnensoep kookte. Het lijkt mij wat vergezocht, maar ach helemaal uitsluiten kun je het ook niet.
En eerlijk gezegd, ik houd ook wel van heksen; lekker eigenwijs en eigenzinnig en ook niet voor één gat te vangen. Hoewel, vaak loopt het niet zo goed met ze af…

Dat geldt trouwens ook voor die bekende spin van Annie M.G. Schmidt. U weet wel van dat liedje…de spin Sebastiaan.
Sebastiaan die, ondanks alle waarschuwingen van de andere spinnen, koppig zijn innerlijke drang volgt tot het weven van een web. Niet buiten, want daar was het veel te koud voor, maar ergens binnen achter een gordijn of zo. Het is, zoals we allemaal wel weten, niet goed met hem gegaan…
(want ergens werd een moord gepleegd; Sebastiaan is opgeveegd).

Toch jammer dat al die andere ervaringsdeskundige spinnen uit het liedje gelijk hebben gekregen. Veel te gevaarlijk voor een spin in huis; als spin moet je gewoon buiten blijven!
Maar mijn sympathie gaat toch echt uit naar die stijfkoppige jonge spin S die zijn hart volgt en dat met de dood moet bekopen.

Als u op een schemerige herfstnamiddag niet weet om wat te doen, nodig dan uw buurmeisje of -jongen eens uit. Of anders zijn er altijd wel rondzwervende (klein)kinderen die om een oppas verlegen zitten. In de bibliotheek kunt u ongetwijfeld boeken vinden met verhalen over de spin Anansi, de zogeheten Anansi-tories, of anders zijn ze ook wel te vinden op internet.

Anansi verhalen komen oorspronkelijk uit West-Afrika, maar zijn door de slavenhandel ook in het Caribisch gebied en Suriname terecht gekomen.

Het zijn kostelijke verhalen over de spin Anansi, oorspronkelijk een zonnegod, maar later ‘verworden’ tot een schelmachtig soort wezen, dat werkelijk iedereen te slim af is en ook wel heel veel van zichzelf houdt.

Tijdens de slavernij, toen het voor de tot slaaf gemaakten verboden was om hun eigen cultuur uit te dragen, werd de kleine slimme Anansi het symbool van stil verzet, want ’wie niet sterk is, moet slim zijn’.

Tegenover Anansi staat het personage Tigri (tijger) die op zijn beurt weer symbool staat voor de onderdrukker of slavenhouder, want Tijger mag sterk zijn, hij is ook behoorlijk dom!

‘Na so a de’ (zo is het) zouden ze daarop in Suriname antwoorden. Vrolijke en grappige lectuur over maatschappelijke en andere tegenstellingen, dat kan dus gelukkig ook nog.

Een gezellige middag en succes verzekerd!

Gerelateerd