19 september 2023

Vieren met de klimaatmadonna

Geschreven door Marjan van Hal

In Leeuwarden hebben de kerken een zogenaamd groen convenant opgesteld. Als je dat als kerk ondertekent, verbind je je daarmee aan het ontwikkelen van duurzame initiatieven. Als Remonstrantse gemeente hebben we dat convenant ondertekend. Op de startzondag hebben we daarom ingespeeld op het thema van klimaat en schepping. Ik had gehoord van de klimaatmadonna. Een kunstwerk van plastic afvalmateriaal gemaakt, een madonna die staat voor moeder aarde. Het was aanvankelijk een project van de Dominicanen in Zwolle. Mensen konden plastic afval inleveren, er waren gesprekken en workshops en als klap op de vuurpijl, tijdens Earth Hour, een processie met de klimaatmadonna door het centrum van Zwolle. Sindsdien stond de madonna in Zwolle en was ze te leen. En zo is het gekomen.   

Ik zag het al voor me: de madonna in onze viering en daarna in een soort processie door de stad. Al vond niet iedereen het woord processie geslaagd. Wij zijn dat als Remonstranten natuurlijk niet gewend!  Maar het is gelukt.

Verpulveren

We haalden haar op in Zwolle, maar wat is het geval met plastic? Het vergaat. De mantel en kap waren helemaal aan het verpulveren en alles zat vol met kleine plastic sliertjes. Zo konden we haar niet vervoeren en in de kerk zetten. We zouden een heleboel afval achterlaten en dat terwijl we met duurzaamheid bezig waren! Gelukkig was de kerkenraad meteen bereid om een oplossing te bedenken en aan de slag te gaan. Zo werd het ook een project van ons. En ze is nog mooier geworden dan ze al was, dankzij onze inspanningen. Zo had iemand van ons lege nespressocupjes waar een mooie versiering van is gemaakt. Op de startzondag stond ze in vol ornaat in de kerk.

Ik heb stil gestaan bij het beeld van moeder aarde. Als het om schepping en natuur gaat, zijn wij vooral bekend met het beeld van het rentmeesterschap. De voorlaatste AdRem ging er over.

In gesprek met moeder aarde

Op zich is dat geen negatief beeld, maar het heeft er wel toe geleid dat wij als mens ons de baas over de schepping voelden en dat heeft weer tot uitbuiting geleid. Inheemse volken zoals de Indianen noemen de aarde Pachamama, moeder aarde. Maar dit beeld komt ook in de christelijke traditie voor, bij Franciscus van Assisi. In zijn Zonnelied spreekt hij over de familiaire verbondenheid tussen al het geschapene. In gezang 400 uit het oude liedboek staat het zo mooi: ”Geloofd om moeder aarde Heer, ons leven staat in haar beheer.” Niet wij beheren de aarde, ons leven staat in haar beheer! Hoe kunnen wij dus onze spirituele grondhouding naar de aarde toe bijstellen zodat wij ons verbonden met haar voelen, zoals een kind met zijn/haar moeder? Zo gingen we in gesprek met moeder aarde.

Na de viering liepen we met haar naar de Prinsentuin, waar we in het gras onder de bomen onze lunch gebruikten en napraatten. Terwijl zij als het ware over ons waakte. Het was een indrukwekkend gebeuren.

Over Marjan van Hal

Marjan van Hal

Marjan is predikant van de PKN in Nijeveen en van de Remonstranten in Leeuwarden.

Gerelateerd