Groter dan ons Hart

(lied H. Oosterhuis)

Dit najaar volg ik een online cursus met de titel Tussen de werelden. De werelden van chaos en orde en alles wat daar tussenin beweegt.

De oervloed uit het eerste scheppingsverhaal is beeld van chaos en niets-zijn; de geest Gods stormt over de oervloed en schept orde in de chaos: licht en donker, hemel en aarde, aarde en zee. En, het ordenen gaat door in het leven van mensen, die dieren groeperen, die de aarde bewerken, die huizen, dorpen en steden bouwen.

Alle wijsheidstradities hebben hun scheppingsverhalen én de rituelen eromheen. Rituelen zijn ontstaan om momenten van orde te hebben in het geheel van alle dingen. Er zijn jaarfeesten, er zijn wekelijkse en dagelijkse rituelen. In kloosters wordt elke ochtend de dageraad bezongen, de komst van het licht als verwijzing naar het licht van het begin. En zo is de adventstijd een jaarlijks ritueel met kaarsen: iedere week een lichtje erbij in een steeds donker wordende tijd.

Een ritueel is overzichtelijk en ordelijk in de chaotische werkelijkheid. Daarbij opent een ritueel een ruimte die groter is dat wat we zien en denken. Het ene lichtje verwijst naar de ruimte van licht en liefde die we God (kunnen) noemen, die we ervaren in de beste momenten van ons leven: als we een warme band van liefde ervaren of schoonheid in muziek of in de natuur of hoe dan ook.

In de materiële wereld van onze tijd zijn kerkelijke rituelen op de achtergrond geraakt, maar de behoefte om orde te beleven in de chaos blijft.er groeien andere rituelen, zoals voetbal. Het WK voetbal houdt de mensen bezig. In de winkel in de trein, in de krant hoor ik mensen in gesprek : ‘Ga jij kijken’, ‘Alleen als Nederland speelt’ en ‘als Nederland in de finale komt kijken we allemaal’. De ellende van de arbeiders, de betaalde smeergelden en alle andere crises die er zijn raken op de achtergrond bij dit evenement. Er is aandacht voor de bondscoach, de teleurstelling van de niet-geselecteerde spelers, de spanning van het spel, de kunst van het verliezen. Voetbal geeft orde in de onoverzichtelijke wereld.

Ik steek maar eens een kaarsje aan voor de chaos van de wereld, die ons overspoelt. Maar vooral een lichtje, de warmte van vuur dat de harten verwarmt hoe groot de chaos in je leven ook is. Niets liever wil ik dat dát vuur meer wordt: één wordt twee, twee wordt vier en zoveel meer. Grenzeloze liefde voor ieder mensenkind op deze aardbol. Zoiets vieren we als het licht in de wereld wordt geboren.

Fride Bonda