Enlightened Universe, een vrolijke les in solidariteit

Daar ligt hij dan, een zilveren bol. In de felle zon doet hij pijn aan je ogen. De vele facetten van de bol kaatsen licht en kleuren terug naar de toeschouwer. Hij doet denken aan een mooi geslepen edelsteen, iets kostbaars. En dat is het ook, kostbaar, want je kan er niet omheen: dit is de aarde. Het meest kostbare dat wij hebben. Om de bol heen staan zeventig poppen van metaal hand-in-hand. Ze zijn kleurrijk en verschillend, zoals mensen dat zijn. En je interpreteert meteen: dit zijn de wereldbewoners in al hun diversiteit.

De kunstinstallatie maakt deel uit van de Artzuid beeldenroute door Amsterdam Zuid. Ik word gefascineerd door het beeld, loop langs de mensen, er tussen door, lekker foto’s knippen, dichtbij, veraf. Ik beleef het werk.

Geloven in de mens

Waarom raakt het mij zo? Het is een positief en uitbundig kunstwerk, met al die kleur en schittering. Het laat me geloven in de mens. Er komen allemaal grote woorden boven: solidariteit, verdraagzaamheid, samenleven, verantwoordelijkheid voor onze medemens én voor onze aarde. Kortom alle positieve dingen waar mensen van goede wil toe in staat zijn. En gelukkig zijn de meeste mensen van goede wil.

Tegelijkertijd – terwijl ik binnen in de kleurige kring loop – komen er ook andere beelden boven: mensen die het moeilijk hebben in dit leven omdat ze buiten de groep vallen; mensen op de vlucht voor geweld of armoede, op zoek naar een beter bestaan. En als ik aan hen denk, dan denk ik aan het politiek gehakketak dat hierover is, aan de problemen, de onzekerheid. Alles is zo begrijpelijk, zelfs als je diep in je hart iedereen wel zou willen verwelkomen.

Les in solidariteit

Als ik het werk helemaal geabsorbeerd heb, ga ik op zoek naar een toelichting. En die is er en hij verrast mij op een bepaalde manier toch nog. De titel is Enlightened Universe. De installatie is bedacht en gemaakt door Cristóbal Gabarrón (1945) ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van de Verenigde Naties. Nu is de installatie met een ‘Europese tournee’ bezig in het kader van het Together-programma van de VN. Wat ik grappig vind is dat je als toeschouwer meteen aanvoelt wat de bedoeling is, hoewel het in de toelichting natuurlijk mooier wordt verwoord. Ik beleefde in ieder geval een vrolijke en kleurrijke les in solidariteit.